Ik heb lang nagedacht over wat ik hier zou kunnen schrijven, wat ik zou kunnen delen met de lezers van deze prachtige blog. Ik besloot dat ik over iets vriendelijks en ontroerends zou schrijven.

Wat is het perfecte voorbeeld van vriendelijkheid en ontroering? Dat klopt: het is moederliefde. Onze moeders zijn echte heldinnen en het is jammer dat we dat soms te laat beseffen.

Mijn hele leven had ik een gecompliceerde relatie met mijn moeder. Zeggen dat ze me streng opvoedde is niets zeggen. Als ik iets mocht doen, was ik helemaal niet geïnteresseerd in dat “iets”.

Mijn moeder probeerde me te beschermen tegen alles wat zij als potentieel gevaarlijk zag, en ik groeide op tot een zeer riskante jongen, wat af en toe wel in mijn gedrag tot uiting kwam. Stiekem voor mijn moeder deden mijn schoolvriend en ik een paar wanhopige dingen waar ik nu, na al die jaren, spijt van heb.

Van de meest “wilde”, herinner ik me dat ik probeerde over de borstwering van de brug te lopen en op een sportfiets te rijden. Maar ik werd ook uitgesloten van veel minder extreme activiteiten, zoals met vrienden naar een kebabfeestje gaan. Waarom? Dat weet ik tot op de dag van vandaag niet meer.

Ik mocht van mijn moeder geen spullen uit mijn jeugd houden, van speelgoed en kleren tot babyfoto’s. Speelgoed en zelfs goede kleren werden volgens mijn moeder aan mijn jongere metgezellen gegeven, en foto’s verdwenen op mysterieuze wijze naar een onbekende bestemming niet lang nadat ze in een naar printer stinkende zak van de fotostudio waren meegenomen.

En dat niet alleen, ik kan me niet herinneren dat mijn moeder ook maar één lief woord tegen me heeft gezegd, zelfs niet toen ik nog heel jong was. We hadden geen openlijk vijandige relatie, maar ik voelde ook geen bijzondere warmte. Integendeel, ze waren koud en afstandelijk. En dat deprimeerde mij natuurlijk het meest – zo graag wilde ik warmte, zorg, maar ik stuitte op een koude, muffe muur.

Al moest ik het mijn moeder nageven, ze nam het voor me op als ik te oud en te onervaren was om iets te doen om mezelf te verdedigen. Maar als zij vond dat ik in staat was mijn problemen zelf op te lossen, gaf zij mij alle vrijheid van handelen en verwijderde zich uit mijn probleem.

Zo ging het door tot ik zestien was.

Toen ik zeventien was, werd bij mijn moeder stadium vier kanker geconstateerd. Ik probeerde haar zo goed mogelijk te helpen, maar geen van de medicijnen die we in de oncologische kliniek van het district konden krijgen, werkte. Mijn moeder kwijnde voor mijn ogen weg.

Op een winteravond, toen ze al erg ziek was, riep mijn moeder me bij zich en overhandigde me een post-enveloppe. Toen fluisterde ze:

– “Maak maar open als ik weg ben”;

– “Oh, kom op”, probeerde ik haar gerust te stellen. “Alles komt goed” (De dokters hebben mijn moeder niet verteld hoe somber alles was, ze probeerden haar gerust te stellen dat alles snel goed zou komen).

– “Nee”, moeder schudde haar hoofd. “Ik voel dat het einde nabij is. Bewaar deze envelop. Maak hem open als ik dood ben”.

Ik knikte zwijgend, wenste mijn moeder welterusten, verliet de kamer, en vergat dit gesprek helemaal.

Drie weken later, begin februari, was ze er niet meer.

Ik zal nooit vergeten hoe we haar begroeven. Ik was de laatste die naar de kist ging, kuste het wassen voorhoofd van mijn moeder en barstte als een klein kind in tranen uit. Plotseling besefte ik hoeveel ik van haar hield en hoeveel ik haar nu zou missen, wat er ook zou gebeuren. De zus van mijn moeder omhelsde me, beloofde me te helpen op elke manier die ze kon, maar ik zag of hoorde niets.

Werklui vulden het graf, bevroren klonten aarde kletterden op het deksel van de kist, en de woorden van mijn moeder galmden door mijn hoofd: “Open het als ik er niet meer ben”.

Toen de wake voorbij was en de vrienden van mijn moeder vertrokken waren, mij alleen achterlatend met niets, nam ik de enveloppe uit de kast en opende hem.

Er zat een briefje in:

“Zoon! Ga naar het huisje, in mijn kamer, haal het tapijt van de vloer. Sommige van de planken zijn gemarkeerd met olieverf. Maak ze schoon en ga naar beneden naar de kelder. Daar vind je een grote doos. Maak hem open, er is een verrassing voor je. Ik hoop dat je het leuk vindt. Mama”.

Ik nam de trein naar ons oude huisje, sloop over het besneeuwde terrein naar het koude zomerhuisje, ging de ruime kamer van mijn moeder binnen, raapte het verschoten oude vloerkleed van de vloer en zag sporen van zwarte verf op verschillende vloerdelen. Ik deed wat mijn moeder had gevraagd, ging met een zaklantaarn naar beneden, opende de lade en was stomverbaasd. Er lag een stapel kleren uit mijn kindertijd, mijn favoriete speelgoed, een apart stapeltje foto’s…

Op de bodem van de doos lag nog een briefje:

“Zoon! Je bent nu iets meer dan een jaar oud. Vandaag ben ik van je vader gescheiden. Hij is een goede man, vind je niet, maar zijn zwakke karakter houdt me op de been. Hij was nooit in staat een echte vader te zijn, verantwoordelijk voor zichzelf, zijn familie en zijn daden, hij is nooit volwassen geworden. Ik kon zijn kinderachtige capriolen niet meer aan, het spijt me. Misschien ben ik te hard voor je, misschien haat je me zelfs, maar geloof me, ik wil alleen het beste voor je.

Ik wil niet dezelfde fouten maken als zijn ouders, door hem op te voeden tot een groothoofdig, klein kind. Ik zal proberen je op te voeden tot een echte man, een beschermer, en je leren dat het leven niet alleen maar plezier en pret is. Zal ik slagen? God weet het… Maar ik zal het proberen. Ik zal heel hard mijn best doen.

Je liefhebbende moeder”.

Sindsdien zijn er vele jaren verstreken. Ik heb veel dingen in mijn leven heroverwogen. Ik realiseerde me wat echte moederliefde is. Ik begreep waarom ze zo was. En mijn liefde voor mijn moeder is met de jaren alleen maar gegroeid, en het voelt niet meer alsof ze te ver is gegaan met haar opvoedkundige maatregelen. Maar ik ben bang dat ik mijn kinderen niet zo streng zal kunnen opvoeden als zij deed.