Risk Girişim Sermayesi Daha Çok Ne Amaçla Finansman Sağlar

Risk sermayesi, yatırımcıların uzun vadede değer kazanacağını düşündüğü başlangıç şirketlerine ya da küçük işletmelere yatırım yapması şeklinde tanımlanır. Bu özel yatırım türü, girişim ya da cesaret sermayesi olarak da bilinir. Kişi ya da kurumlar, bu yatırım tipi sayesinde iyi fikirlere sahip ancak yeterli maddi desteği olmayan girişimcilere fon sağlar. Bu desteğin verilmesi aşamasında risk sermayesi yatırım ortaklığı kavramı ortaya çıkar. 

“Risk sermayesi yatırım ortaklığı nedir?” sorusu, borsa alanında birçok kişinin merak ettiği konular arasındadır. Risk sermayesi yatırım ortaklığı, girişimcileri ve sermaye sağlayan kişileri birleştiren bir köprü görevi görür. Genelde iyi iş fikirlerine sahip kişilere ya da yeni oluşmakta olan şirketlere yapılan bir yatırım türüdür. Ancak fon yardımı gelişimin farklı aşamalarında da yapılabilir. Bu kavram, sermaye yatırımı yapacak tarafın gelecekte getirisi olacağına inandığı işlere destek sağlaması olarak tanımlanır. Risk sermayesi yatırım ortaklığı, dezavantajları nedeniyle tehlikeli sayılsa da getirisi oldukça yüksek bir uygulamadır. 

Risk Sermayesi Yatırım Ortaklığı Ne İşe Yarar?

Risk sermayesi yatırım ortaklığı, fon bulmaya çalışan girişimciler ya da yeni şirketlere kapı açan uzlaşmacı bir uygulamadır. Elinde parası bulunan yatırımcılara, kendi gelirlerini artırma şansı sunar. Ortaklar, var olan bir işi daha ileri bir aşamaya getirmek ya da geliştirilmesini desteklemek amacıyla belirli miktarda bir sermaye ortaya koyar. Bu sayede girişimciler yeni fikirlerini hayata geçirme fırsatı bulur. Bazen de işleme konan bir fikrin daha geniş kitlelere ulaşması için bu sermaye yatırımına ihtiyaç duyulur.

Risk Sermayesi Yatırım Ortaklığını Kimler Yapabilir?

Risk sermayesi yatırım ortaklığı, özel bir karar olduğu için tüzel ya da gerçek kişiler tarafından yapılabilir. Kişi ya da kurumlar bu fon desteğini verebilir. Benzer şekilde kişi ya da şirketler girişim faaliyetleri için bu para desteğine başvurabilir. Finans anlaşması yapılırken karşılıklı olarak tarafların kendi çıkarlarını koruması gerekir. 

Yatırımcı, verdiği sermaye karşılığında finans desteği sağladığı kurum üstünde belirli bir hakka sahip olur. Bu hisse payı, taraflar arasında belirlenir. Gelecekte kazanç sağlayacağı düşünülen girişim faaliyetlerine maddi destek sağlanarak yıllık ya da aylık olarak gelir elde etmek isteyen yatırımcılar bu uygulamaya dâhil olabilir.

Risk Sermayesi Yatırım Ortaklığının Kuruluş Şartları Nelerdir?

Risk sermayesi yatırım ortaklığı yapmak isteyen tüzel ya da gerçek kişiler çeşitli şartlara bağlanır. Sermaye Piyasası Kurulu, risk sermayesi yatırım ortaklığının borsa kotuna alınması için başvuru yapılmasını gerekli görür. Yatırımcı ve girişimci arasındaki anlaşmanın 6 ay içerisinde kurula bildirilmesi zorunludur. Bu bildiri sonrasında ticaret siciline kayıt yaptırılır. 

Ortaklıklarda, risk sermayesi yatırımlarına portföy değerlerinin en az %50’si oranında finansman sağlanması mecburidir. Ayrıca 20 Milyon TL’yi aşan bir fonun sağlanması ve lider hissedarın %25’den fazla paya sahip olması da gereklidir. sayılı Vergi Kanunu’na göre risk sermayesi yatırım ortaklığından %15 oranında vergi kesintisi yapılır.

Finansal kaynak arayan start-up, firma veya yeni fikirleri olan girişimcilerin, risk almaya hazır ve yeni fikirleri destekleyen, uzun vadeli yatırım düşünen yatırımcılarla biraraya gelmesi girişim sermayesini oluşturur diyebiliriz.

Start-up'ların finansmana ihtiyacı olduğunda girişim sermayesini düşünebilirler. Bir girişim sermayesi şirketinden fon almak, geleneksel krediler için onay alamayan yeni işletmelere belirli avantajlar sunabilir.

Risk  Sermayesi kavramının orijinal karşılığı Venture Capital’dir (VC). Kader, cüret, cesaret anlamına  gelen venture terimi, yöntemin özüne uygun biçimde genellikle yeni veya spekülatif yatırım  konusunda istekli olan girişimcilerin sermayelerine katkıda bulunan veya bu yatırımlar için  kullanılabilen kaynak anlamında kullanılmaktadır.

Venture capital; cesaret sermayesi veya Sermaye Piyasası Kurulu tebliğlerinde yer aldığı şekliyle girişim sermayesi gibi farklı terimlerle ifade edilse de en bilinen kullanımı Risk Sermayesi’dir. Teknoloji ağırlıklı sanayileşme stratejisinin benimsendiği  başta ABD, İngiltere, Fransa, Japonya, Hollanda ve Almanya gibi ülkelerde özellikle II.Dünya  Savaşın’ndan sonra ortaya çıkan risk sermayesi genel olarak dinamik, yaratıcı ancak finansal gücü  yeterli olmayan girişimcilerin yatırım fikirlerini gerçekleştirmeye olanak tanıyan bir yatırım finansmanı biçimi olarak tanımlanabilir. [1]

Risk Sermayesi Nedir?

Risk sermayesi (girişim sermayesi veya venture capital) bir tür özel sermaye yatırımıdır. Bir risk sermayesi şirketi veya bireysel yatırımcı, fonlamayı uzun vadede büyüyebilecek girişimlere doğru genişletir. Burada amaç öncelikle yeni kurulmuş ve büyümek için finansmana ihtiyaç duyan şirketlerdir.

Risk sermayesinin arkasındaki fikir, şirkete yatırım yapan firmaların veya bireylerin, eğer şirket başarılı olursa, uzun vadede önemli bir kazanç elde edebileceğidir. Risk sermayesi bir kredi değildir, bu nedenle start-up'lar risk sermayesi şirketine aylık geri ödeme yapmazlar. Bunun yerine, risk sermayesi yatırımcıları şirketlere yaptıkları özsermaye yatırımları üzerinden geri ödeme alırlar.

Yani risk sermayesi bir getiri elde etmek için daha uzun bir zaman dilimi gerektirir. Bunun doğruluğunu risk sermayesini bir hisse senedi ya da yatırım fonuna yapılan yatırımlarla karşılaştırdığımızda kolaylıkla görebiliriz.

Risk Sermayesi’nin Fon Kaynakları

-Ticari Bankalar: Bazı ülkelerde devlet  küçük girişimcilerin korunmasıve teşvik edilmesi için bankaları risk sermayesi yatırımlarına yönlendirmektedir. Türkiye’de enflasyonun neden olduğu belirsizlik ve sermaye piyasanın gelişmemiş olması bankaları engelleyen faktörlerdir.

-Yatırım Bankaları: Birçok yatırım bankası kârlılık ve başarı beklentisi yüksek teknolojiye yönelik, genç ve küçük işletmelerin halka açılmasına aracılık etmek için rekabet etmektedir.

-Sigorta Şirketleri: Genellikle başlangıç aşamasında küçük bir payla yatırıma girmektedir. Başlangıçta fazla yüklenmek istemedikleri söylenebilir.

-Yatırım Grupları: Bazı zengin, serbest meslek sahipleri ve üst düzey yöneticiler ve bazı şirketler bir araya gelerek yatırım grupları oluştururlar.

-Vakıflar: Ellerindeki fonları gelir sağlamak amacı ile genellikle menkul değerlere yatırırlar. Ancak vakıflar, fonlarının belirli bir bölümünü de yüksek risk yüksek kazanç beklentisi içinde değerlendirmek eğilimindedir. Bu amaçla fonlarını risk sermayesi yatırımlarına yöneltirler.

-Yatırım Fonları: Risk sermayesi yatırım fonları portföylerinde diğer yatırım fonlarına oranla daha  çok sayıda küçük ve yeni faaliyete geçmiş şirketlere ait hisse senetleri bulundururlar.

-Üniversiteler, Kamu  Kuruluşları: Artan eğitim masrafları nedeniyle üniversiteler, az riskli, az  kazançlı yatırım stratejisinden vazgeçerek daha yüksek kazanç getiren dolayısıyla yüksek risk almayı gerektiren portföyler oluşturmaya yönelmişlerdir. Üniversite sanayi işbirliği ile birer teknoloji üretim merkezi olan teknoloji parkları kurulmaktadır. Üniversitenin sağladığı hizmetler,  yönetsel finansal, fiziksel olmak üzere çok yönlüdür. Fon kaynakları; vakıf, devlet, üniversite, şahıs, şirket, finansal kuruluşlar tarafından sağlanmaktadır. Devlet, üniversiteler yanında bazı kamu kuruluşları ile teknolojik gelişmeyi sağlamaktadır.

-Özel Sermaye Kuruluşları: Çok zengin, köklü ailelerden oluşurlar. Özel sermaye kaynakları “bizi aramayın, biz sizi buluruz” stratejisi ile hareket ederler. Girişimcilere ofis, sekretarya, sigorta konularında yardım sağlarlar.

-Nakit Zengini Şirketler: Büyük  şirketler, özel yatırım gruplarını ve bunların personellerini  yeni  yatırımlara davet ederler. Bu şirketlerin yatırım stratejileri, kendileriyle aynı pazar doğrultusundaki yatırımlara finansman sağlamaktır. [1]

Risk Sermayesi Yatırımının Avantajları

Risk sermayesine yatırım yapmanın en büyük avantajı, yatırım yaptığınız şirket veya şirketler başarılı olursa büyük finansal kazançlar elde etme potansiyeline sahip olmanızdır. Örneğin, eğer başlangıçta oldukça başarılı bir halka arz mevcutsa, şirketteki özsermaye payınızın değeri bir gecede yükselebilir. Daha sonra şirketteki hisselerinizi satarsanız, sonuç olarak önemli miktarda kar elde edersiniz.

Risk sermayesi yatırımcılığını melek yatırımcılık* gibi de düşünebilirsiniz. Firmaların ve yatırımcıların bir şekilde ileriye dönük ödeme yapmasına ve kendileri için anlamlı olan işletmeleri veya endüstrileri destekleme şansı vardır. Eğer bir risk sermayesi yatırımı bir özkaynak değişimini içeriyorsa, yatırımı yapan firma veya birey de şirketin karar alma ve yönetiminde rol alma olanağına sahip olabilir.

*Melek Yatırımcı:Girişimlere genellikle hisse veya hisse senedine çevrilebilir borç karşılığı sermaye sağlayan zengin kişi.

Risk Sermayesi Yatırımının Dezavantajları

Risk sermayesine yatırım yapmanın en büyük dezavantajı, son derece riskli olabilmesidir. Risk sermayesi firmaları genellikle yeni kurulan şirketleri araştırmak için gerekli kaynaklara ve araçlara sahiptir ve hangi şirketlere fon sağlayacağına karar verirken seçici davranırlar. Bununla birlikte, hangi şirketlerin başarılı olup olmayacağı hakkında bir fikir sahibi olmak için yeterli uzmanlık ve bilgiye de sahiptirler. Fakat insan her zaman doğru sonuca varamayabilir, yani bilgi ve uzmanlık olsa da söz konusu firma veya girişim hakkında yanılabilirler. Bu da ciddi finansal kayıplara yol açabilir.

Bu yüzden VC firmaları çoğu kez aynı anda birden fazla işletmeye yatırım yaparlar. Riski çeşitlendirmek ve ideal olarak en aza indirmek için yatırım varlıklarını birden fazla şirkete yayarlar. Firmanın desteklediği bir veya daha fazla girişim başarısız olursa, bu zararları büyüdükçe dengeleyebilecek başka şirketler de bulunur.

Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı (GSYO) Nedir?

GSYO olarak adlandırılan Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları kayıtlı sermayeli olarak kurulan ve çıkarılmış sermayelerini esas olarak girişim sermayesi yatırımlarına yönelten ortaklıklardır. GSYO girişim sermayesi yatırımlarının gerçekleştirilmesinde kullanılan araçlardan biridir. Sonuçta girişim sermayesi yatırımı bir yatırım kararı olup, bunu kişiler veya herhangi bir şirket de yapabilir.
Bir GSYO aynı zamanda bir kurumsal yatırımcı ve bir sermaye piyasası kurumudur. Bu sebeple GSYO'ların faaliyetlerinde sermaye piyasası mevzuatına uyum sağlaması gerekmektedir.

Portföyündeki girişim sermayesi yatırımlarından kar sağlayan girişim sermayesi yatırım ortaklığı, yılsonunda bu karı ortaklarına temettü olarak dağıtabilmekte ve böylece girişim sermayesi gelirini ortaklarına aktarabilmektedir.

Girişim sermayesi yatırım ortaklıkları girişim sermayesi yatırımlarına portföy değerlerinin en az % 50'si oranında yatırım yapmak zorundadırlar. Asgari % 50 oranı sağlanamazsa SPK'ya başvurulur ve SPK yapacağı değerlendirmede bir defaya mahsus olmak üzere ortaklığa bir yıl süre tanıyabilir. [2]

Girişim Sermayesi Yatırım Fonu Nedir?

Girişim Sermayesi Yatırım Fonu, nitelikli yatırımcılardan katılma payları karşılığında toplanan paralarla, pay sahipleri hesabına inançlı mülkiyet esaslarına göre Sermaye Piyasası Kurulu (Kurul) tarafından belirlenmiş varlık ve işlemlerden oluşan portföyü işletmek amacıyla portföy yönetim şirketleri ve girişim sermayesi portföy yönetim şirketleri tarafından süreli olarak kurulan ve tüzel kişiliği bulunmayan malvarlığıdır.

Fonların portföyünde yer alabilecek varlık ve işlemler aşağıdaki gibidir:

a) Girişim sermayesi yatırımları,
b) Özelleştirme kapsamına alınanlar dahil Türkiye'de kurulan anonim ortaklıklara ait paylar, özel sektör ve kamu borçlanma araçları,
c) 7/8/ tarihli ve 89/ sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar hükümleri çerçevesinde alım satımı yapılabilen, yabancı özel sektör ve kamu borçlanma araçları ve anonim ortaklık payları,
ç) Vadeli mevduat ve katılma hesabı,
d) Yatırım fonu katılma payları,
e) Repo ve ters repo işlemleri,
f) Varantlar ve sertifikalar,
g) Kira sertifikaları ve gayrimenkul sertifikaları,
ğ) Takasbank para piyasası işlemleri,
h) Türev araç işlemlerinin nakit teminatları ve primleri,
ı) Kurulca uygun görülen özel tasarlanmış yabancı yatırım araçları ve ikraz iştirak senetleri,
i) Kurulca uygun görülen diğer yatırım araçları. [3]

Sonuç

Risk sermayesi, yeni başlayanlar için cazip bir yatırım seçeneği olabilir. Bir yatırım olarak, risk sermayesi büyük getiriler sağlayabilir fakat tekrarlamak gerekirse, genellikle paranızla daha büyük risk almayı içerir. Bu nedenle risk yönetimi, iyi araştırma ve bilgi birikimi önemlidir.

Kaynaklar:
[1]funduszeue.info
[2]funduszeue.info
[3]funduszeue.info

Teknolojik geli&#;meler, i&#; dünyas&#;nda modern yöntemlerin geli&#;mesine sebep oldu. Yarat&#;c&#; i&#; fikirleri klasik sermaye ve üretim sürecini bir tarafa b&#;rakarak risk sermayesi ad&#; verilen yat&#;r&#;m çe&#;idini ortaya ç&#;kard&#;.

Risk sermayesi nedir?

Risk sermayesi; yeni fikirlerle yola ç&#;kan ve uzun vadeli yat&#;r&#;m yapmay&#; dü&#;ünenler için tasarlanm&#;&#; bir finansal kaynakt&#;r. Bu finansal kaynak, risk almaktan korkmayan yat&#;r&#;mc&#;lar taraf&#;ndan tercih edilir.

Risk sermayesinden genellikle yeni kurulan ya da i&#;ini büyütmek isteyen giri&#;imciler yararlan&#;r. Risk sermayesi &#;irketi, yat&#;r&#;m alan giri&#;im ve i&#;letmelerden ayl&#;k olarak geri ödeme almaz. Risk sermayesinde ayl&#;k geri ödeme olmad&#;&#;&#; için kredi finansman sisteminden ayr&#;l&#;r.

Risk sermayesi;

• &#;&#;letme ve giri&#;imleri uzun vadede kazançl&#; ç&#;kar&#;r.
• Bireysel ya da &#;irket yat&#;r&#;mc&#;lar&#;nca sa&#;lanacak fonlar&#;n uzun vadede büyütülmesini sa&#;lar.

Risk giri&#;im sermayesi daha çok ne amaçla finansman sa&#;lar?

Risk sermayesi, halka arz ve sat&#;&#; arac&#;l&#;&#;&#;yla halihaz&#;rdaki yat&#;r&#;mlar&#;n getirisini en üst düzeye ç&#;kart&#;r. Geli&#;me potansiyeli yüksek ve rekabet üstünlü&#;ü olan giri&#;imlere uzun vadeli yat&#;r&#;m yap&#;lmas&#; risk sermayesiyle mümkündür.

Risk sermayesi; yeni i&#;letme ve giri&#;imlerin i&#; süreçlerinin ba&#;ar&#;l&#; olmas&#;nda etkin rol oynar. Risk sermayesi alan i&#;letmeler sektörlerinde aktif çal&#;&#;malar yapar.

Risk sermayesi ile geleneksel finansman seçenekleri hem amaç hem de i&#;lev olarak birbirinden çok farkl&#;d&#;r. Risk giri&#;im sermayesinden yararlanan i&#;letmeler; geri ödeme ve borçlanma gibi olumsuz durumlardan muaf olur. Böylelikle i&#;letmeler sadece i&#; sürecine odaklan&#;r.

Risk sermayesi finansman türleri

Risk sermayesi finansman türleri; yeni kurulan i&#;letme ve giri&#;imlerin yan&#; s&#;ra i&#;ini büyütmek isteyenler için büyük avantaj sa&#;lar.

Risk sermayesi finansman türleri a&#;a&#;&#;daki gibidir:

Management by out

Finansal aç&#;dan zor durumda olan i&#;letmenin tamam&#;n&#;n yönetici kadrosunca sat&#;n al&#;nmas&#;, management by out olarak adland&#;r&#;l&#;r.

Seed Capital

Çekirdek sermaye &#;eklinde isimlendirilen Seed Capital; giri&#;imcilik projesinin haz&#;rlanmas&#;nda önemli rol oynar. Ar-Ge, piyasan&#;n ara&#;t&#;r&#;lmas&#; vb. giri&#;imcili&#;in ilk a&#;amalar&#;n&#; kapsar.

Bridge Financing

Türkçe köprü finansman anlam&#;na gelen Bridge Financing, 6 ay ile 1 y&#;l içinde halka aç&#;lmay&#; dü&#;ünen &#;irketler için verilen destektir.

Startup Capital

Ba&#;lang&#;ç finansman&#; anlam&#;na gelir. &#;irketler örgütlenme a&#;amas&#;nda ürün sat&#;&#;&#; yapamayabilirler. Ürün sat&#;&#;&#; yapamayan &#;irketlerin ald&#;&#;&#; desteklere Startup Capital denir.

Birinci Devre Finansman&#;

&#;irketler geli&#;imlerini tamamlad&#;ktan sonra ticari anlamda üretim ve sat&#;&#; yapmak için fona ihtiyaç duyar. &#;&#;letmelerin ihtiyaç duydu&#;u fon, birinci devre finansmanla sa&#;lan&#;r.

&#;kinci Devre Finansman

Üretim yapabilen fakat kar elde edemeyen &#;irketler, ikinci devre finansmanla fon elde ederler.

Üçüncü Devre Finansman

Üçüncü devre finansman; pazar pay&#;n&#; yükseltmeyi dü&#;ünen i&#;letmelere yard&#;mc&#; olur.

Risk sermayesi örnekleri

Yeni kurulacak ve büyütülmesi amaçlanan i&#;letmeler, risk sermayesinden faydalan&#;r. &#;&#;letme ve giri&#;imcilik için hayati önem ta&#;&#;yan risk sermayesi örnekleri &#;u &#;ekildedir:

&#;irket ve vak&#;flar

&#;&#; dünyas&#;nda faaliyet gösteren ki&#;ilerle nakit bak&#;m&#;ndan güçlü olan &#;irketler risk sermayesine destek verir.

Bankalar

Yat&#;r&#;m bankalar&#; ve ticari bankalar ba&#;ar&#;l&#; olma olas&#;l&#;&#;&#; çok olan giri&#;imlere destek verir.

Üniversiteler

Üniversiteler taraf&#;ndan risk sermayesi hem inovasyon hem de Ar- Ge içerikli projelerde verilir.

Özel yat&#;r&#;m örgütleri

&#;&#; dünyas&#;nda faaliyet gösteren ki&#;iler, özel yat&#;r&#;m örgütleri alt&#;nda önemli gördükleri projelere destek verir.

ANASAYFAYA DÖNMEK &#;Ç&#;N TIKLAYINIZ

Girişim sermayesi esas olarak Sermaye Piyasası mevzuatında düzenlenmiş bir kavramdır. Girişim sermayesinin amacı girişimcilerin yaratıcı fikirlerini ve yeni üretim yöntemlerini uygulamaya geçirebilmeleri için gerekli olan finansman ihtiyaçlarını karşılamaya yöneliktir. Yüksek risk ve karşılığında yüksek getiri beklentisine dayalı olarak ortaya çıkmış bir finansal araçtır. Bu finansal araç sayılı Kanun ile Vergi Mevzuatı’na dahil edilmiş ve tarihinde yürürlüğe girmiştir. On yıldan fazla bir süredir uygulanmaktadır. Böylelikle girişim sermayesi yatırım fon ve ortaklıklarına teşvik edici vergi düzenlemeleri getirilmiştir. Bu ayki makalemizde Girişim Sermayesi Fonu’na sağlanan vergi avantajları üzerinde durulacaktır.

Fonun nasıl ayrılacağı ve kullanılacağı Vergi Usul Kanunu’nda, mükellefler türleri itibarıyla vergi istisnaları ve vergi indirimleri Kurumlar Vergisi Kanunu ile Gelir Vergisi Kanunu’nda yer almıştır.

Fonun ayrılması ve kullanımı

Fon, Vergi Usul Kanunu’nun Mükerrer ’inci maddesinde “Girişim Sermayesi Fonu” başlığı altında düzenlenmiştir.

İşletmelerin bilançolarında pasifte ayrılan bir fondur. Girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarlar pasifte geçici bir fon hesabında tutulur.

Hem kurumlar vergisi hem de gelir vergisi mükelleflerinden bilanço esasına tabi olanlar bu fonu ayırabileceklerdir. Fon, Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenleme ve denetimine tabi olarak Türkiye’de kurulmuş veya kurulacak olan girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına sermaye olarak konulması veya girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması amacıyla ayrılacaktır. Ayrılabilecek fon ilgili dönem kazancı veya beyan edilen gelir üzerinden ayrılacaktır. Fonun azami tutarı kurum kazancının veya beyan edilen gelirin %10'unu ve öz sermayenin %20'sini aşamayacaktır.

Mükelleflerce, fonun ayrıldığı yılın sonuna kadar girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına veya girişim sermayesi yatırım fonlarına yatırım yapılmaması hâlinde, zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir.

Bu fon, amacı dışında herhangi bir suretle başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi, ortaklara dağıtılması, dar mükelleflerce ana merkeze aktarılması veya işin terki, işletmenin tasfiyesi, devredilmesi, bölünmesi ya da girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinin veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma paylarının elden çıkarılmasından itibaren altı ay içinde yukarıda belirtilen amaçla yeniden kullanılmaması hâlinde, bu işlemlerin yapıldığı veya sürenin dolduğu dönemde vergiye tabi tutulur.

Kurumlar vergisi istinası ve indirimi

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “İstisnalar” başlıklı 5’inci maddesinin 1/a-3 fıkrası fonla ilgili vergi istisnasını düzenlemiştir. Düzenleme şu şekildedir. Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kâr payları ile katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirler kurumlar vergisinden müstesnadır. Aynı maddenin d/3 fıkrası uyarınca girişim sermayesi yatırım fonları ve ortaklıklarının kazançları kurumlar vergisinden istisnadır.

Aynı kanunun “Diğer İndirimler” başlıklı 10’uncu maddesinin 1/g fıkrasında düzenleme vardır. Düzenleme göre girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarların beyan edilen gelirin %10'unu aşmayan kısmı kurum kazancından indirilecektir.

Gelir vergisi indirimi

Gelir Vergisi Kanunu’nun “Diğer İndirimler” başlıklı 89’uncu maddesinin 12 numaralı bendinde düzenleme vardır. Düzenleme şu şekildedir. Girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarların beyan edilen gelirin %10'unu aşmayan kısmı gelirden indirilecektir.

Yukarıda açıklandığı üzere girişim sermayesi yatırım fonları ve ortaklıklarının kazançları kurumlar vergisinden istisnadır. Bunun yanında kurumlar vergisi mükelleflerinin girişim sermayesi fonları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarından elde ettikleri kâr payları kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Hem kurumlar hem de gelir vergisi mükellefleri için girişim sermayesi olarak ayrılan gelirin %10 aşmayan kısmı vergi matrahından indirilebilecektir. Mükelleflerin bu avantajları dikkate alarak yaratıcı fikir ve girişim gerektiren alanlara kaynak aktarmalarında hem kendileri hem de ülke ekonomisi bakımından fayda vardır.

Dr. Hüseyin Işık